Engelli bireylerin hayatlarını kolaylaştıracak haklardan yararlanabilmeleri için engelli raporu aldıktan sonra yapılacaklar hakkında bilgi sahibi olmaları oldukça önemlidir. Bu süreç yalnızca bireylerin yaşam kalitesini artırmakla kalmaz aynı zamanda sosyal hayata daha kolay entegre olmalarına da olanak tanır.
Engelli Raporu Nedir?
Engelli raporu, bireylerin engel durumlarını, türlerini ve oranlarını belirten resmi bir belgedir. Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş sağlık kurulları tarafından hazırlanan bu rapor, engelli bireylerin eğitim iş ve sosyal yaşam gibi birçok alanda çeşitli haklardan faydalanmasını sağlar. Ayrıca vergi indirimleri gibi maddi kolaylıklar sunar. Rapor, bireylerin topluma daha rahat entegre olmalarını amaçlayan bir yol haritasıdır.
Engelli Raporu Almak İçin Yapılması Gerekenler
Engelli bireyler, tam teşekküllü devlet hastanelerine başvurarak bu raporu alabilirler. Başvuru sürecinde gerekli belgeler şunlardır:
- Engelli raporu başvuru dilekçesi,
- Nüfus cüzdanı ve fotokopisi,
- 2 adet vesikalık fotoğraf.
Gerekli belgelerin hazırlanmasının ardından birey, çeşitli tıbbi muayenelerden geçer. Muayeneler tamamlandığında heyet, bireyin engel oranını belirler ve raporunu onaylar. Rapor, genellikle 15 gün içinde hazır hale gelir ve E-Devlet sistemi üzerinden de erişilebilir. Bu aşamadan sonra engelli raporu aldıktan sonra yapılacaklar bireyin hayatını kolaylaştıracak adımlarla devam eder.
Engelli Raporu Çıkmazsa Ne Yapılır?
Engelli sağlık kurulu raporuna itiraz etmek için engellinin kendisi, vasisinin ya da raporu talep eden kurumun başvuruda bulunması gerekmektedir. İtiraz başvurusu yazılı bir dilekçe ile birlikte ilk engelli sağlık kurulu raporunun onaylı bir örneği ile yapılır. Başvuru kişinin bulunduğu ildeki sağlık müdürlüğüne yapılmalıdır. İl sağlık müdürlüğü, başvuru sahibi için en yakın yetkili hastaneye yönlendirme yapar. Bu hastane itiraz edilen raporu inceleyip yeni bir engelli sağlık kurulu raporu düzenler.
Eğer yeni rapor ile ilk rapor arasında bir uyuşmazlık çıkmaz ve her iki rapor da benzer kararlar içerirse, ilk engelli sağlık kurulu raporu kesinleşmiş olur. Ancak raporlar farklılık gösterirse, il sağlık müdürlüğü kişinin ikamet bölgesine yakın bir hakem hastaneye yönlendirilmesini sağlar. Bu hastanedeki engelli sağlık kurulu tarafından verilen karar ise kesin olarak kabul edilir.
Engelli Raporu Alındıktan Sonra Yapılacaklar
Engelli raporuna sahip bireyler, ilk olarak engelli kimlik kartı başvurusunda bulunabilirler. Kimlik kartı sayesinde şehir içi toplu taşıma araçlarını ücretsiz kullanma hakkına sahip olurlar. Eğer bireyin engel durumu ağırsa, yanında bulunan refakatçi de bu haktan yararlanabilir. Şehirler arası seyahatlerde ise belirli oranlarda indirim uygulanır. Araç alım ve satım işlemlerinde de engelli bireylere özel muafiyetler ve indirimler sağlanmaktadır.
Havayolu ulaşımında da engelli bireylere yönelik indirimli bilet seçenekleri sunulur. Ayrıca havalimanı otoparklarından belli bir süre boyunca ücretsiz yararlanma hakkı da mevcuttur. Bunun yanı sıra belediyeye ait otoparklarda indirimli ya da ücretsiz kullanım imkanı sağlanır.
Engelli Aylığı ve Eğitim Hakları
Engelli raporu sonrası bireyler, engelli aylığı almak için başvuruda bulunabilir. Ancak engelli maaşı alabilmek için kişinin bir işte çalışmıyor olması, emekli maaşı ya da nafaka gibi gelirlerinin bulunmaması gerekmektedir.
Engelli raporuna sahip çocuklar için özel eğitim hakkı da önemli bir avantajdır. Özel eğitim almak isteyen bireyler Rehberlik ve Araştırma Merkezi’ne (RAM) başvurabilirler. Başvurunun ardından aşağıdaki belgeler talep edilir:
- Okul, kurum veya velinin yazılı başvurusu,
- Çocuğun bireysel gelişim raporu,
- İkametgah belgesi,
- Engelli sağlık kurulu raporu.
Belgelerin teslim edilmesiyle birlikte başvuru süreci tamamlanır. Özel eğitim masraflarının bir kısmı Milli Eğitim Bakanlığı tarafından karşılanırken, çocukların eğitim merkezlerine ulaşımı ücretsiz olarak sağlanır. Eğitimlerin yanı sıra, aileler de bu süreçte rehberlik hizmetlerinden faydalanabilir. Özel eğitim bireylerin bağımsız yaşam becerilerini geliştirmelerine yardımcı olur ve ailelerine olan bağımlılıklarını azaltır.
Ek Haklar ve Üniversite İmkanları
Üniversite sınavına girecek olan engelli bireyler için sınav sürecinde ek imkanlar sunulmaktadır. Sınav sırasında ek süre verilmesi, soruların bir görevli tarafından okunarak cevap anahtarına işlenmesi gibi uygulamalar, bireylerin sınavlarını daha rahat bir şekilde tamamlamalarını sağlar.
Engelli bireylerin engelli raporu alınca yapılacaklar konusunda bilgi sahibi olması, bu süreçte sunulan imkanlardan en iyi şekilde yararlanabilmeleri açısından oldukça önemlidir. Hakların bilinmesi hem bireylerin hem de ailelerinin yaşam kalitesini artırır.
Engelli raporu alındıktan sonra bireylerin sunulan hak ve avantajlardan faydalanmaları, yaşamlarını kolaylaştırmak adına büyük bir öneme sahiptir. Özellikle engelli çocukların özel eğitim olanaklarından yararlanması, onların geleceği için kritik bir rol oynar. Sürecin doğru yönetilmesi, bireylerin ve ailelerinin ihtiyaç duydukları desteklere ulaşmalarını sağlayarak hayatlarına olumlu bir katkı sunacaktır.
